Ontroerende zoektocht naar de waarheid

Cecelia Ahern schreef op haar 21e haar debuutroman “P.S.: Ik hou van je”, die een wereldwijde bestseller werd. Na dit succes volgde het eveneens verfilmde Love, Rosie. Haar boeken zijn verhalen met een lach en een traan en bevatten meestal een vleugje magie. De Knikkerverzamelaar is haar twaalfde roman.

Sabrina werkt als badmeester in een zwembad van een verpleeghuis. Haar vader Fergus heeft geheugenproblemen na een beroerte. In de bezittingen van haar vader vindt ze een waardevolle verzameling knikkers. Ze heeft nooit geweten dat deze collectie bestond en dat haar vader hierin was geïnteresseerd. Uit de inventarislijst blijkt dat de twee duurste knikkers ontbreken. Omdat ze beseft dat deze belangrijk voor haar vader zijn, gaat Sabrina op zoek. Er volgt een speurtocht naar de vermiste knikkers, naar haar vaders verleden en zijn geheime dubbelleven. Kende Sabrina haar vader eigenlijk wel? Kan ze hem nu alsnog leren kennen en kan ze hem ook helpen om zich dingen te herinneren?

“Mijn herinneringen bestaan uit drie categorieën: dingen die ik wil vergeten, dingen die ik niet kan vergeten en dingen waarvan ik was vergeten dat ik ze vergeten was totdat ik me ze weer herinner.”

Met deze geweldige openingszin begint de proloog. Het verhaal wordt afwisselend verteld vanuit het perspectief van Sabrina en vanuit dat van haar vader. Fergus vertelt over zijn verleden aan de hand van zijn knikkeravonturen. Het zijn heerlijke verhalen over zijn jeugd in armoede, zijn familie, zijn huwelijk en leven na zijn echtscheiding. Ze zijn vrolijk en aangrijpend tegelijk. Knikkeren was zijn leven totdat hij dat deel ging verbergen.

Sabrina is geen makkelijk hoofdpersoon. Het duurt een tijdje voordat je haar snapt en met haar meeleeft. Ze beschrijft zichzelf als iemand die de regels volgt. Ze is altijd hetzelfde; gematigd en een beetje saai. Haar baan is net zo kleurloos als zijzelf. Ze woont met man en twee kinderen in Dublin. Er zijn problemen in het huwelijk, omdat Sabrina zich niet uitspreekt. Haar leven is sleur, totdat ze op een dag uit de band springt. Dat is de dag dat ze op zoek gaat naar haar vaders knikkers, zijn verleden en wellicht ook naar zichzelf.

Het boek zit goed in elkaar. Fergus’ verhaal verloopt chronologisch, van zijn eerste herinneringen op school in Ierland tot en met de dag van Sabrina’s speurtocht. Sabrina’s hoofdstukken spelen zich allemaal af op dezelfde dag. Zij begint in het heden, duikt steeds dieper in haar vaders geheime leven en in zijn verleden totdat ze weer eindigt in het heden.

Het centrale thema van dit boek is het verbergen van de waarheid en de bevrijding die je voelt als de waarheid aan het licht komt. De dag waarop de gebeurtenissen plaatsvinden is een zonsverduistering. Tijdens een eclips schuift de maan voor de zon waardoor deze tijdelijk verborgen is. Dit staat symbool voor Fergus en ook Sabrina, die beiden delen van zichzelf verbergen voor hun geliefden. Hun ware karakter is altijd latent aanwezig, wachtend op het moment dat het onthuld wordt. Het motto van het boek, toegeschreven aan Michelangelo, vat het perfect samen:

“Ik zag de engel in het marmer en bleef snijden totdat ik hem had bevrijd.“

Cecelia Ahern kan fantastische verhalen vertellen. Ze gebruikt af en toe prachtige metaforen en symboliek, wat een verrijking is van het verhaal. Haar personages heeft ze met veel empathie neergezet. Vooral Fergus, die in zijn eigen geheugen is verdwaald, is aandoenlijk. Toch zijn er aantal verhaallijnen in het heden, die niet helemaal goed zijn uitgewerkt. Het einde voelt hierdoor iets te gehaast, waardoor het verhaal net niet af lijkt te zijn. Het mist hierdoor de magie van haar andere boeken. Dat is jammer, want verder is het een mooi en gelaagd geheel, waarin heel wat te ontdekken valt.

De knikkerverzamelaar is een ontroerend verhaal over vergeten en herinneren, maar bovenal over het gevoel van bevrijdiging als de waarheid wordt onthuld.