Een bevlogen onderwijzer

De gelukkige klas (geschreven in 1926, heruitgave 2007 Nederland Leest, welke hier besproken wordt) van Theo Thijssen vertelt het verhaal van meester Staal die les geeft op een armoedige school in Amsterdam begin 20e eeuw. Het salaris is niet echt goed te noemen en onder aanmoediging van zijn echtgenote begint hij met een cursus Frans zodat hij of op een betere school kan gaan werken of dat hij leerlingen privaatlessen kan gaan geven.
Het studeren gaat hem goed af maar heeft zijn liefde niet en het is dan dat hij weer stiekem begint te schrijven in zijn dagboek.
Hierin beschrijft meester Staal de dagelijkse beslommeringen in zijn klas, de grappige momenten, de ontroerende momenten maar ook die momenten waarin het allemaal niet zo gemakkelijk gaat tussen de meester en de leerlingen. De lesmethodes die gevolgd worden en ook frustraties over de overheidsinstanties die steeds met iets anders komen om de lesmethodes te kunnen meten. Voor meester Staal is niet het meten van de prestaties het belangrijkste maar is de wisselwerking tussen de onderwijzer en zijn leerlingen het enige wat telt. Dat komt prachtig naar voren in de laatste alinea van het boek “M’n heerlijke, lieve, lastige stel, ik weet eigenlijk maar één dien: de jaar of wat dat ik jullie heb en dat jullie mij hebben, behoren wij enkel maar een gelukkige klas te zijn. En de rest is nonsens hoor, al zal ik dat júllie nooit zeggen”.
Het boek is geschreven in de vorm van een dagboek met een maand en een dag boven ieder dagboekmelding. Het is geschreven in de ik vorm zodat je als het ware vanuit het perspectief van meester Staal kijkt. Het taalgebruik voelt ouderwets aan maar is geen beletsel voor de leesbeleving van het boek. De karakters van de kinderen zijn uitgediept en hun leefomstandigheden worden helder maar niet dramatisch beschreven.
Ondanks het feit dat dit boek bijna 100 jaar geleden is geschreven, zijn er nog steeds overeenkomsten tussen het onderwijs van toen en van nu. Enkele van deze overeenkomsten zijn, het lage salaris voor onderwijzers, het gebrek aan geld om boeken e.d. aan te schaffen. Gebrekkig onderhoud gebouwen. Overheidsinstanties voor wie het meten van resultaat belangrijker is dan ondersteuning bieden om resultaten te verbeteren.
Voor wie geïnteresseerd is in geschiedenis en met name de geschiedenis van het onderwijs is dit een fijn boek om te lezen.