Spannend jongensboek zonder diepgang.

Eerst de film, daarna het boek. Dat komt niet zo vaak voor. Dit boek is een bewerking naar aanleiding van de film “De Oost”.
Maarten Hidskes heeft veel research gedaan en is bovendien persoonlijk betrokken bij deze periode in de geschiedenis doordat zijn vader heeft gediend onder kapitein Raymond Westerling, een van de sleutelfiguren uit het boek. De vader van Hidskes heeft, net als hoofdpersoon Johan, meegedaan aan standrechtelijke executies op Sulawesi, van eind 1946 tot begin 1947.

Reden genoeg om een indringend, persoonlijk boek te schrijven, zou je denken. Helaas is dit niet gelukt. De verhaallijn blijft erg oppervlakkig. Het lijkt meer op een spannend jongensboek, zonder veel oog voor de persoonlijke ontwikkeling van de hoofdpersonen, zonder veel diepgang, zonder dieper op de dilemma’s van de soldaten in te gaan. Zonder verdieping in deze duistere periode van de Nederlandse geschiedenis.

De opbouw van het verhaal is vrij lineair. Het begint met een proloog waarin Johan een paard het genadeschot geeft, kort nadat hij is teruggekomen uit Indonesië. “Iemand moet het vuile werk doen”. Hij is gedesillusioneerd, want hij wordt verwelkomd als verrader, terwijl hij had gedacht het NSB-verleden van zijn vader goed te maken door als soldaat naar Indonesië te vertrekken.
Dan volgt de periode in Indonesië. De jongens hebben vooral veel plezier onder elkaar, en hoeven niet veel te doen. Johan wil meer betekenen en sluit zich aan bij de elitetroepen van kapitein Westerling, die hij enorm bewondert. Als blijkt dat deze voor eigen rechter speelt en veel wreedheden begaat, verzet Johan zich hiertegen.
De epiloog is enkele jaren na terugkomst, waarin Johan de opera Tosca bezoekt waarin Westerling een rol heeft. Het einde is net zo theatraal als in de opera. Vrij stereotiep allemaal.

Nadat ik het boek heb gelezen, ben ik de film gaan bekijken. Die heeft alles wat ik mis in het boek.
Nog een kunst om van zo’n indringende film zo’n nietszeggend boek te maken!