Interessant qua opzet

'Ada's plek' is de debuutroman van Sharon Dodua Otoo, een Britse schrijfster en politiek activist. Ze is bekend van haar proza en essays en haar debuut krijgt vooral in Duitsland lovende recensies. Onlangs was er een interview met haar op Hebban te lezen, waarin ze aangeeft als lezer graag uitgedaagd te worden. Lezen wordt voor haar zo een unieke ervaring. Dat ze haar lezer op diezelfde ervaring wil trakteren is absoluut merkbaar!
Ze heeft namelijk een experimentele opzet voor haar boek gekozen, met als resultaat bijna een mozaïek van verschillende levensverhalen en historische gebeurtenissen.

'Ada's plek' gaat natuurlijk over Ada. Ada is echter niet één vrouw, maar vele vrouwen, door de eeuwen heen.
Ze is een moeder aan de Goudkust in 1459, die haar pasgeborene een gouden parelarmband geeft. Deze armband zal de levens van andere Ada's door de eeuwen heen met elkaar verbinden. Ada Lovelace in 1848, eerste vrouwelijke wiskundige in Engeland, Ada uit 1945 als gevangene in een concentratiekamp en de zwangere Ada in hedendaags Berlijn, allemaal zijn ze Ada.

Sharon beschrijft de levens van deze vrouwen in de vorm van lussen, door de tijd heen. Het idee hierbij is dat het verleden door deze lussen heel goed nog kan doorwerken in het heden. In het verhaal verwerkt ze vele thema's: kolonialisme, racisme, Ierse hongersnood, Holocaust, Brexit, reïncarnatie en zelfs emancipatie. Het gaat dus zeker niet alleen om Ada, maar ook om bepaalde traumatische historische gebeurtenissen.

'Ada's plek' is een boek wat niet eens zo heel dik is, nog geen 300 pagina's. Het begin kan even verwarrend zijn, door het vele switchen in de tijd en vele personages en een mix van thema's die - soms zijdelings - aan bod komen. Het verhaal wordt verteld vanuit steeds een andere toeschouwer, waarbij Sharon ook nog eens een verrassende insteek kiest. Dat maakt het boek geen 'easy read'. Halverwege het boek begint alles echter bij elkaar te komen en wordt duidelijk wat de essentie van het verhaal moet zijn. Het gaat om een bepaalde kijk op de wereld, om het geloof dat alles op enig moment wel (bij je) terug zal komen. Het gaat er ook om dat we meer met elkaar verbonden zijn dan we misschien wel denken.

Sharon verstaat de kunst om heel veel te vertellen, terwijl ook veel simpelweg niét beschreven wordt. De huidskleur van Ada bijvoorbeeld laat ze in het midden. Dat doet er namelijk ook niet toe. De veelheid aan thema's en het gekozen vertelperspectief zorgt er echter voor dat ik niet zozeer een ontwikkeling in personages terugzie. Het is vluchtig, ondanks de toch gevoelige thema's. Wellicht is dat ook juist de bedoeling van de schrijfster geweest. Het is een leeservaring die ik zeker niet had willen missen.