Rivalen in de natuurwetenschap

“Zou iemand een masterplan kunnen maken voor al het leven op aarde, een logische indeling die geschikt is voor elke soort?”

De Zweedse Carl Linneaus geloofde van wel en zette in de achttiende eeuw een ingenieus systeem op waarmee de natuur kon worden geordend in rijken, klassen, ordes en soorten.

Het leverde hem de kritiek op van tijdgenoot Georges-Louis de Buffon. Deze zag zijn systeem als te star, te simpel om de complexiteit van het leven op aarde te vatten. En, waar Linnaeus de natuur als de onveranderlijke schepping van God zag, besefte De Buffon dat er soorten waren verdwenen, en dat andere soorten zich nog steeds ontwikkelden.

Dit boek volgt beide heren, waarbij hun levens net zo fascinerend blijken als hun stappen in de wetenschap - temeer omdat ze ook daar tegenpolen zijn. Linnaeus was de zoon van een dominee, een self-made man die zichzelf schaamteloos promootte om naam te maken in de academische wereld. De Buffon was een rijke, aristocratische alleskunner en was in zijn tijd populairder dan Voltaire.

Toegankelijk geschreven, vol bijzondere weetjes, waaronder die echte én fabelachtige wezens op de omslag. De korte hoofdstukken hebben een duidelijk thema en hebben aan het eind een hint naar het volgende hoofdstuk, waardoor je wordt uitgenodigd dóór te lezen. Ook fijn, Roberts gebruikt niet meer namen dan nodig, als iemand bij naam genoemd wordt is die persoon echt van belang.

Het laatste deel gaat over nalatenschap, en hoe de ideeën van de heren van invloed zijn tot in onze tijd. Het systeem van Linneus wordt (in aangepaste vorm) nog steeds gebruikt en hij bedacht namen als ‘zoogdier’ en ‘homo sapiens’. De Buffon was met zijn open blik op de veranderende natuur zijn tijd ver vooruit, en zou een inspiratie zijn voor onder andere Darwin.

Toch is dat laatste deel wel het mindere van het boek. De hoofdrolspelers, die zo veel jeu aan het verhaal gaven, zijn niet meer - en dat merk je.