Overtuigend pleidooi voor een andere benadering van de natuur

“De mens denkt in zijn arrogantie dat hij een fantastisch wezen is, waard om als een godheid te worden beschouwd. Het is bescheidener en volgens mij meer in overeenstemming met de waarheid om hem te beschouwen als voortgekomen uit de dieren.”

Het citaat is van Charles Darwin – de man die vaak (onterecht) wordt gezien als de bedenker van de term survival of the fittest en het idee dat de mens bovenaan de ladder van het leven zou staan. Maar Darwin zag de mens niet als een verheven soort. Integendeel: hij zag ons als onderdeel van het dierenrijk, verweven met al het andere leven op aarde.

In dit boek borduurt Christine Webb voort op die gedachte. Ze laat overtuigend zien hoe onze levenswijze – en met name de manier waarop de westerse wetenschap naar de natuur kijkt – is geworteld in een antropocentrische visie: een wereldbeeld waarin de mens de maat der dingen is. Maar zodra je andere soorten beoordeelt aan de hand van menselijke maatstaven, schieten ze onvermijdelijk tekort.

De arrogante aap is een zorgvuldig onderbouwd pleidooi voor een andere manier van kijken. Webb roept op tot een nederige, open houding tegenover de natuur – een blik die ruimte laat voor verwondering. Want alleen als we écht goed kijken, zien we de gevoeligheid van dieren, de intelligentie van bomen, de symbiose tussen koraal en algen, de verfijnde architectuur van een termietenheuvel, en niet te vergeten de miljarden micro-organismen op en in ons eigen lichaam.

Wij staan niet boven de natuur. We zijn natuur – en we zijn afhankelijk van haar. In een tijd van klimaatverandering, waarin alle natuur onder druk staat, is het dringend tijd dat we dat erkennen.

Een overtuigend en toegankelijk boek. Zo één die ik gelijk aan iedereen in mijn omgeving wil aanraden – in de hoop dat ook zij anders gaan kijken.