Absurde verhalen waar je van moet houden

Mazen Maarouf is opgegroeid als kind van Palestijnse vluchtelingen in Beiroet. Door toedoen van doodsbedreigingen door zijn werkzaamheden als journalist, auteur is hij verhuist naar Ijsland. Hier heeft hij drie dichtbundels en twee verhalenbundels geschreven. Grappen voor de schutters is zijn internationale doorbraak en siert de longlist van de Man Booker International Prize 2019.

Een verhalenbundel met absurde humor, wat kun je je daar bij voorstellen? Ik eigenlijk niets. Volgens Wikipedia kan absurdisme als komisch stijlmerk gebruikt worden en wordt gewoonlijk absurde humor genoemd.
Beroemde beoefenaars van absurde humor zijn de leden van de Britse komische groep Monty Python. Het fenomeen absurde humor komt bijvoorbeeld ook voor in leugensprookjes, zoals de avonturen van de Baron van Münchhausen en Alice in Wonderland. Dit is een vorm van humor die veel mensen ligt. Maar dit vind je niet in Grappen voor de schutters.
In deze verhalenbundel zitten een aantal absurde verhalen , zoals bijvoorbeeld Aquarium en Bioscoop. In Bioscoop loopt een (smeerkaas) etende koe door een kapot geschoten bioscoop. Ooit een koe in een bioscoop gezien? Hoe verder je in de bundel komt, hoe absurder de verhalen worden.

Tijdens het lezen van de korte verhalen krijg je door de sfeer van geweld het gevoel dat deze verhalen zich in het Midden-Oosten afspelen. Af en toe kwam er toch een glimlach bij mij voorbij bij bepaalde verhalen, die minder geweld in zich hadden en meer zeer ongewone gebeurtenissen. Alleen is dit soort humor niet aan mij besteed. De gebeurtenissen in de meeste verhalen geven eerder een vorm van sarcasme, cynisme weer, dan dat hier (absurde) humor in zit. De absurditeit van het menselijk bestaan wordt benadrukt. Maar wat Maarouf over probeert te brengen is, is misschien wel dat het leven oncontroleerbaar, onbegrijpelijk en (dus) absurd is?

Voor de geoefende lezer zit er veel symboliek in de verhalen. Je moet die natuurlijk wel herkennen. In het verhaal Matador wordt van tegenstellingen gebruik gemaakt. Alles draait om het matadorpak, dat van de ene dag op de andere veel te groot is geworden. Het pak brengt de oom ongeluk en de jongen geluk. Dit matadorpak zou je ook als een symbool voor contact/overlevering tussen de jonen en zijn oom kunnen zien.
De grens tussen realiteit en fantasie heeft in Grappen voor de schutter in ieder geval maar een heel dun draadje. Dood en lichamelijke letsel zijn behoorlijk aanwezig. Een bundel vol surrealistische verhalen die laten zien hoe oorlog met de fantasie van iemand op de loop kan gaan.