De hoogleraar doet een boekje open

Toen ik nog werkzaam was als psychotherapeut heb ik honderden levensverhalen aangehoord. Ze waren standaard onderdeel van de intake. Zonder de achtergronden te kennen van de cliënt kun je iemand niet begrijpen en begrip is het belangrijkste uitgangspunt van het werk.
Nooit hoorde ik saaie of onbelangrijke verhalen. Het leven van ieder mens is boeiend. Daarom lees ik graag autobiografieën.

Ap Dijksterhuis is hoogleraar psychologie en heeft al een aantal boeken het licht doen zien. Populairwetenschappelijke boeken voor de leek, een fictieboek en nu dit boek, zijn jongste.
De schrijver is een bekend persoon en het heeft me verbaasd hoe openhartig hij is in dit boek. Ik kreeg de indruk dat hij niets achterwege liet. Daar is moed voor nodig want oordelen van lezers liggen altijd op de loer en niet alleen van lezers.

Het is niet zo dat hij dacht, kom, laat ik ook eens mijn verhaal gaan vertellen. Zijn verhaal verklaart in hoge mate wie hij is en hoe hij zo is geworden. Het boek is zelftherapie.

In 49 brieven aan zijn vader vertelt de schrijver hem over zichzelf en vooral wat er na vaders dood is gebeurd.
Al lezende wordt snel duidelijk dat er iets belangrijks, misschien zelfs schokkends zit aan te komen wat blijkt te kloppen.
Weersta de neiging om achterin het boek te gaan grasduinen. Lees langzaam naar de climax toe, alhoewel, langzaam....dat valt nog niet mee.

Dijksterhuis heeft een meeslepende stijl van vertellen. Als wetenschapper vervalt hij niet in abstraherend taalgebruik. Hij schrijft niet, hij vertelt je z'n verhaal en dat is zonder uitzondering boeiend, van begin tot eind. Toch komt de wetenschapper regelmatig om de hoek kijken als hij even afstand neemt, zaken toelicht en even in een wijder kader plaatst.
Hij vertelt veel over zijn moeder met wie hij jarenlang een soort twee-eenheid vormde. Moeder blijkt een bijzondere vrouw te zijn geweest. Zijn ( prille) jeugd, puberteit, alcohol. en drugsgebruik, liefdesrelaties, Ap vertelt alles aan zijn vader.
Gaandeweg wordt duidelijk dat de vader-zoonrelatie een ingewikkelde is. Je hoeft geen psychotherapeut te zijn om dat te begrijpen. Die relatie wordt steeds complexer naarmate het verhaal vordert.

Dijksterhuis is een uitstekend verteller. Ik las het boek in één adem uit, 300 bladzijden achter elkaar. Toen ik het dichtsloeg was ik uitgeput en verbluft.

Het lukt me niet om, laat ik zeggen, een urgentere recensie te schrijven. Ik heb er een nachtje over moeten slapen maar dat hielp niet. Ik denk dat mijn onbevredigde gevoel te maken heeft met het feit dat ik niet wil en mag verklappen wat er allemaal in dit boek staat. Het boek is zelf urgent.
Dijksterhuis had groot gelijk dat hij, hoewel - hopelijk - nog lang niet aan het einde van zijn leven nu al zijn autobiografie heeft geschreven.
Vijf sterren voor een schitterend document van een interessant mens.