Lezersrecensie
Geluk heeft een prijs
Ik moet je verraden neemt je mee naar het Roemenië van de jaren ’80, waar dictator Nicolae Ceaușescu al ruim twintig jaar met ijzeren vuist regeert. In een samenleving waar niemand veilig is, iedereen elkaar bespioneert en angst en wantrouwen de orde van de dag zijn, volgen we Cristian, een jongen met schrijversambities die door de Securitate wordt gechanteerd om gevoelige informatie te verzamelen. Hij hoopt hen te slim af te zijn maar ontdekt al snel hoe oneerlijk de strijd tegen het systeem is.
“Zo lang je maar onthoudt dat geluk een prijs heeft. Pech is gratis”
Elk woord kan je ondergang betekenen, elk gebaar verkeerd geïnterpreteerd en doorgeklikt. Niemand is te vertrouwen en er gloort geen sprankje hoop aan de horizon. Septys weet die spanning en dat hopeloze gevoel bijna voelbaar over te brengen in korte, krachtige hoofdstukken die maken dat je door moét lezen, ook al zit je met je hart in je keel. Tegelijk heeft Cristian ook ‘gewoon’ te maken met dingen waar elke jongen van zijn leeftijd mee te maken heeft. Zowel binnen zijn familie als met zijn vrienden. Die interactie was ontroerend én confronterend. Want hoe kun je een gewone puber zijn in een land waar niets kan en mag?
Wanneer Cristian dankzij zijn Amerikaanse vriend bij de ambassade een ontdekking doet, komt hij er stukje bij beetje achter welke leugens zijn volk én de rest van de wereld zijn verteld. Hij maakt het tot zijn missie om de wereld te informeren hoe het er écht aan toe gaat. Dan rest alleen nog de vraag wie hij tijdens die missie wel en niet kan vertrouwen?
“Als het communisme het paradijs is, waarom hebben we dan grenzen, muren en wetten nodig om te voorkomen dat mensen ontsnappen?”
Met pijn in mijn buik las ik over de schrijnende leefomstandigheden in Roemenië. Hoe het volk behandeld en tegen elkaar opgezet werd, terwijl de mensen die de dienst uitmaakten de vruchten plukten van die onderdrukking. Uren in de rij staan voor een beetje eten, geen elektriciteit of verwarming en jongeren die geen enkele kans hebben op een beter leven. Het is nauwelijks te bevatten dat deze absurde en onmenselijke manier van leven pas zo kort geleden ten einde kwam.
Hoewel het om fictie gaat, voelt alles beklemmend geloofwaardig aan. De historische feiten zijn merkbaar goed onderzocht en het onmogelijke leven van Roemenen in die tijd wordt realistisch en integer verteld. Een eerbetoon aan de veerkracht van mensen in onmogelijke omstandigheden met een emotioneel slot.
Ruta Septys wist al eerder indruk op me te maken met Zout van de Zee waarin ze een onderwerp beschreef dat vaak onderbelicht blijft. Met Ik moet je verraden doet ze dat opnieuw. Mooie toevoeging vind ik de foto’s achterin het boek, die een echt beeld geven van de situatie destijds.
Al met al een leerzaam en ijzersterk jeugdboek dat me nog lang zal bijblijven en een absolute aanrader voor wie houdt van historische fictie met spanning en diepgang.
“Zo lang je maar onthoudt dat geluk een prijs heeft. Pech is gratis”
Elk woord kan je ondergang betekenen, elk gebaar verkeerd geïnterpreteerd en doorgeklikt. Niemand is te vertrouwen en er gloort geen sprankje hoop aan de horizon. Septys weet die spanning en dat hopeloze gevoel bijna voelbaar over te brengen in korte, krachtige hoofdstukken die maken dat je door moét lezen, ook al zit je met je hart in je keel. Tegelijk heeft Cristian ook ‘gewoon’ te maken met dingen waar elke jongen van zijn leeftijd mee te maken heeft. Zowel binnen zijn familie als met zijn vrienden. Die interactie was ontroerend én confronterend. Want hoe kun je een gewone puber zijn in een land waar niets kan en mag?
Wanneer Cristian dankzij zijn Amerikaanse vriend bij de ambassade een ontdekking doet, komt hij er stukje bij beetje achter welke leugens zijn volk én de rest van de wereld zijn verteld. Hij maakt het tot zijn missie om de wereld te informeren hoe het er écht aan toe gaat. Dan rest alleen nog de vraag wie hij tijdens die missie wel en niet kan vertrouwen?
“Als het communisme het paradijs is, waarom hebben we dan grenzen, muren en wetten nodig om te voorkomen dat mensen ontsnappen?”
Met pijn in mijn buik las ik over de schrijnende leefomstandigheden in Roemenië. Hoe het volk behandeld en tegen elkaar opgezet werd, terwijl de mensen die de dienst uitmaakten de vruchten plukten van die onderdrukking. Uren in de rij staan voor een beetje eten, geen elektriciteit of verwarming en jongeren die geen enkele kans hebben op een beter leven. Het is nauwelijks te bevatten dat deze absurde en onmenselijke manier van leven pas zo kort geleden ten einde kwam.
Hoewel het om fictie gaat, voelt alles beklemmend geloofwaardig aan. De historische feiten zijn merkbaar goed onderzocht en het onmogelijke leven van Roemenen in die tijd wordt realistisch en integer verteld. Een eerbetoon aan de veerkracht van mensen in onmogelijke omstandigheden met een emotioneel slot.
Ruta Septys wist al eerder indruk op me te maken met Zout van de Zee waarin ze een onderwerp beschreef dat vaak onderbelicht blijft. Met Ik moet je verraden doet ze dat opnieuw. Mooie toevoeging vind ik de foto’s achterin het boek, die een echt beeld geven van de situatie destijds.
Al met al een leerzaam en ijzersterk jeugdboek dat me nog lang zal bijblijven en een absolute aanrader voor wie houdt van historische fictie met spanning en diepgang.
1
Reageer op deze recensie
