Keuzes in extreme situaties

Roy Jacobsen is een Noorse schrijver. Zijn werk bevat een diepgaande blik op menselijke relaties en de harde realiteit van het leven. Met een achtergrond in zowel historische als psychologische romans weet hij je mee te nemen naar verhalen die zowel herkenbaar als confronterend zijn. Dit is het eerste boek dat ik lees van Roy Jacobsen, maar ik ben na het lezen hiervan erg enthousiast over zijn schrijfstijl en het verhaal dat hij gecreëerd heeft. Het boek is vertaald door Maud Jenje.

In De onwaardigen volgen we een groep jongeren in het door nazi’s bezette Oslo tijdens de Tweede Wereldoorlog. Carl, Olav en Roar vormen de kern van een jeugdbende die zich staande probeert te houden in een wereld waar armoede en gevaar de boventoon voeren. Ze stelen, vervalsen documenten en doen alles wat nodig is om te overleven. Wanneer Carl’s vader onder verdachte omstandigheden sterft, blijft hij achter met een mysterieuze kaart en een codewoord dat hem in contact brengt met de Duitse bezetter. Dit zet een reeks gebeurtenissen in gang waarbij Carl moet balanceren tussen verzet en collaboratie, zonder te weten wie hij echt kan vertrouwen.

Jacobsen hanteert een directe en meeslepende schrijfstijl. Zijn zinnen zijn krachtig en zonder overbodige franje, waardoor de rauwe realiteit van de personages extra hard binnenkomt. De sfeer van het bezette Oslo wordt beklemmend neergezet, en je voelt als lezer de constante dreiging die boven de jongeren hangt. Carl is een fascinerend hoofdpersonage: slim, vindingrijk en gedreven door een innerlijke strijd tussen goed en kwaad. De andere leden van de bende hebben elk hun eigen manier om met de situatie om te gaan, wat zorgt voor een dynamische en geloofwaardige groep.

Hoewel het verhaal meeslepend is, had de opbouw soms wat strakker gekund. Sommige passages voelen wat langgerekt aan, waardoor de spanning af en toe inzakt. Daarnaast blijven bepaalde personages wat oppervlakkig, waardoor hun motivaties niet altijd even duidelijk zijn. Dit neemt echter niet weg dat het boek een indrukwekkend en aangrijpend portret schetst van een generatie die gedwongen werd om te overleven in een wrede wereld.

Een rauw en meeslepend verhaal over overleven, loyaliteit en de dunne scheidslijn tussen goed en kwaad. De onwaardigen is een boek dat je laat nadenken over de keuzes die mensen maken in extreme omstandigheden.