Mooi emotievol verhaal over generatie overschrijdende geheimen

Na haar verhuizing naar Ierland deed de van oorsprong Australische Amanda Geard volop inspiratie op voor haar debuutroman Het middernachthuis: een bergplateau met een meer dat uitkijkt op de oceaan, een eeuwenoud ringfort en een stuk hout dat ze bij de renovatie van haar huis vond met de ingekraste boodschap ‘Als dit naar beneden komt, bid dan voor mij. Tim O’Shea, 1911.’ Vooral dat laatste was de reden dat ze besloot om haar boek over meerdere generaties te laten spelen. Dit gaf haar de mogelijkheid het Ierse landschap en de verschillende lagen van Ierland te verwerken in het verhaal: geschiedenis en folklore, verleden en heden, oud en nieuw, geruchten en waarheden. Rosalyn van Moorselaar tekende voor de Nederlandse vertaling.

Het verhaal speelt zich af in drie verschillende tijden. In 1940 wordt Charlotte Rathmore doodverklaard na haar mysterieuze verdwijning, maar een onverwachte brief naar haar schoonzus Nancy zet schokkende zorgvuldig geheimgehouden gebeurtenissen in gang. Gebeurtenissen die in 1958 leiden naar een climax met desastreuse gevolgen als Nancy’s dochter Hattie achter de waarheid komt. Ook dat verdwijnt in de doofpot tot 2019 als journaliste Ellie Fitzgerald met een gebroken hart naar haar geboortedorp terugkomt en in een oud boek de brief van Charlotte aan Nancy vindt. Haar onderzoek naar de herkomst van deze intrigerende brief zorgt ervoor dat alle gebeurtenissen weer opgerakeld worden en duidelijk wordt welke menselijke tragedies zich in het verleden hebben afgespeeld. Gebeurtenissen waarvan de huidige generatie in de persoon van Milo geen weet heeft, maar wel deels de reden blijkt te zijn van de moeilijke, afstandelijke relatie met zijn vader.

Hoewel alle verhaallijnen boeiend zijn, spreken vooral de twee historische verhaallijnen die aan de basis van de geheimen staan, tot de verbeelding, Door de wisseling in perspectieven en het heen en weer springen in de tijd krijg je steeds stukjes informatie om die geheimen te ontrafelen. Een prima opbouw met soms verrassende plotwendingen, waardoor je wil blijven doorlezen om te achterhalen hoe de vork precies in de steel zit.

De personages, om het even in welke tijdlijn, zijn stuk voor stuk boeiend en worden goed en geloofwaardig uitgewerkt door Geard. Ze brengt ze met al hun emoties, gevoelens, onzekerheden en hun misschien niet altijd even verstandige besluiten, tot leven en legt daarmee hun diepere lagen en kwetsbaarheid bloot. Ze voelen daarom als echte mensen van vlees en bloed, met wie je het niet altijd eens bent, maar van wie je hun motivatie om bepaalde keuzes te maken wel kunt begrijpen. De auteur maakt zich niet schuldig aan een overkill van bijpersonages. Iedereen die ze opvoert is nodig om zijn of haar grote of kleine rol in het verhaal te spelen. Dat maakt het overzichtelijk en voorkomt dat je als lezer verdwaalt in niet ter zake doende feiten.

Dementie, miskramen, depressie en huwelijksproblemen: het zijn aansprekende situaties waar de hoofdpersonen mee te maken krijgen en die ook in de realiteit van het echte leven voorkomen, waardoor je je als lezer nog meer betrokken voelt bij zowel de personages als het verhaal. Ondanks die pittige thema’s slaagt Geard erin om met haar soepele en gemakkelijk te lezen schrijfstijl voldoende lucht aan het verhaal te geven, waardoor de balans qua zwaarte niet doorslaat.

Mooi ook hoe de auteur de Ierse geschiedenis, de folklore en het landschap een belangrijk versterkend onderdeel van het verhaal laat zijn. De beschrijving van de Ierse natuur, die bijna een personage op zichzelf is, zorgt voor een mooie afwisseling met de verschillende complexe karakters en gebeurtenissen. De Ierse vrijheidsstrijd, het klassenverschil, maar ook de omstandigheden tijdens de Tweede Wereldoorlog worden door Geard gebruikt om de tijdsgeest in de verschillende verhaallijnen te duiden. Grappig is bijvoorbeeld dat een arts adviseert om vier keer per dag een sigaret te roken als je zwanger bent. Dat zou nu werkelijk geen enkele arts meer in zijn hoofd halen.

Met Het middernachthuis heeft Geard een prachtig, emotievol en intrigerend verhaal geschreven waarin geheimen (deels) geopenbaard worden, tragische gebeurtenissen uit het verleden in het hier en nu een plek krijgen en gebroken harten geheeld worden. Een debuut dat er mag zijn!