Veelbelovend debuut dat even tijd kost om in het verhaal te komen

Voordat we slapen, het debuut van Siep Hendriks, is niet in een specifiek genre te vangen. Het boek combineert horror, thriller, detective en bovennatuurlijke elementen in een bijzonder verhaal met meerdere tijdlijnen en wisselende perspectieven. In de verhaallijn die zich in het heden afspeelt is de hoofdrol weggelegd voor Elena Hup die jacht maakt op de sekteleiders die haar dochter Riley een jaar eerder ontvoerden en de dove rechercheur Murph Stonewall die op haar beurt jacht maakt op Elena die een bloederig moordspoor achterlaat. Maar dat niet alleen, net als Elena heeft ze er haar levensmissie van gemaakt om de indertijd verdwenen sekteleiders op te sporen. Een jaar eerder heeft een van hen er op zijn vlucht voor gezorgd dat zij doof is geworden, maar desondanks hoort ze glashelder de stemmen van de ontvoerde kinderen in haar hoofd. In de verhaallijn in het verleden staat het leven van de veertienjarige Riley en de andere ontvoerde kinderen in de sekte centraal.

Het verhaal gaat direct vol van start en hakt er letterlijk en figuurlijk meteen in als Elena met een bijl een einde maakt aan het leven van haar slachtoffer, met de klemtoon op ‘slacht’. Hoeveel horror wil je hebben? Hendriks maakt hiermee meteen duidelijk dat het geen boek is voor tere zieltjes. Na deze binnenkomer komt het verhaal in wat rustiger vaarwater, zodat je als lezer even kan bijkomen totdat hij de volgende gruwelijke verrassing alweer voor je klaar heeft staan. Het niet aaneensluitend van de ene horror scène naar de andere springen, zorgt samen met de perspectiefwisselingen en de wisselende tijdlijnen voor een weliswaar goede opbouw, maar is de balans soms wat zoek. De horror maakt zeker een belangrijk deel van het verhaal uit, maar de trauma’s, karakterontwikkeling en achterliggende redenen van de personages voor hun daden is minstens zo belangrijk. Moorden uit moederliefde is misschien nog te begrijpen, want zouden we niet allemaal onze kinderen koste wat kost willen beschermen? Maar in hoeverre laat je anderen de dupe worden van jouw wraakzucht?

Hendriks verspilt geen woorden aan een uitgebreide introductie van de verschillende gecompliceerde personages, die allesbehalve alledaags zijn. Hij plaatst je pats boem zonder enige voorkennis in hun leven. Een beetje als in de echter wereld waar je ook blanco een eerste ontmoeting ingaat en je pas gaandeweg iemand beter leert kennen. De auteur kauwt je niets voor en laat je zelf een oordeel over de personages vormen en hun diepere lagen ontdekken door, bijna terloops, mondjesmaat informatie over hun doen en laten te verstrekken. Hiermee maakt hij je een bijna voyeuristische toeschouwer van hun onverwerkte trauma’s, de niemand en niets ontziende moederliefde van Elena, de stille wereld van Murph plus allerlei gruwelijkheden waar je eigenlijk helemaal geen deel van wil uitmaken maar waarvan je ook niet kunt wegkijken.

Door de summiere informatie die Hendriks de lezer verschaft, kost het in het begin wat doorzettingsvermogen om direct lekker in het verhaal te komen. De bevreemdende gebeurtenissen waarbij je je soms afvraagt wat je nou precies aan het lezen bent zijn daar mede debet aan. Aan zijn schrijfstijl met mooi soepel taalgebruik waarbij enig cynisme hem niet ontzegd kan worden ligt het zeker niet. Het kantelpunt komt wanneer de auteur je in volle vaart meeneemt op een spannende jacht waarbij de jager tegelijkertijd prooi is, je de personages steeds beter leert kennen en je hun emoties en gevoelens gaat begrijpen terwijl het beklemmende verloop van het verhaal je steeds meer in zijn greep krijgt. Vooral de verhaallijn van Riley en haar leven in de sekte spreekt tot de verbeelding, waarbij de auteur een geheel nieuwe en gruwelijke betekenis aan de term ‘bloemenkinderen’ geeft.

Hendriks heeft met zijn debuut een gelaagd en tot de verbeelding sprekend horrorverhaal met bovennatuurlijke elementen geschreven, waarbij hij het de lezer niet altijd makkelijk maakt. Het is het beste om je maar gewoon onder te dompelen in het verhaal zonder alles te willen begrijpen en gewoon te genieten van wat de auteur je voorschotelt. Hoewel je ‘genieten’ met alle gruwelijke details natuurlijk niet al te letterlijk moet nemen.