Lezersrecensie
Afscheid van een vader
Het eiland (L’ Isola, 1942) Giani Stuparich
Vertaling Geraldine Raap.
Stuparich behoort tot het vriendenclubje van Scipio Slataper en is ook afkomstig uit Triest; in hun jeugd rond 1910 ontmoetten ze elkaar pas voor het eerst als studenten bij de krant La Voce in Florence, het literaire centrum van Italië destijds. Terwijl zijn broer Carlo en vriend Scipio Slataper de eerste WO niet overleefden in het leger, is hij verder gegaan, en werd leraar letterkunde op het gymnasium-lyceum ‘Dante Alighieri’ in Triest waar hij zelf les had gekregen. Zijn werk is bescheiden, hij lijkt vooral zijn geschiedenis te willen kennen in twee autobiografische werken die de periode in Triest voor en na 1914 beschrijven. Ergens las ik dat Stuparich de derde vriendin van Scipio Slataper huwde, Elody Oblath. En het was Stuparich die een boek schreef over Scipio Slataper en daarna ook de correspondentie van de drie vriendinnen van Scipio Slataper publiceerde.
De beschrijving van ‘de zoon’ en ‘de vader’ die een laatste boottocht maken naar het geboorte-eiland van de vader in de Adriatische Zee maken, is ontroerend. Het is het water van Il Quarnero, wordt vermeld, net onder Istrie, wat rustig is op dat moment. De zoon die nu 30 jaar is wordt door zijn vader uitgenodigd om mee te gaan, voor de zoon lijkt het een voorwaarde om voor het laatst een eerlijk contact te hebben met zijn ten dode opgeschreven vader. Ze verblijven er drie dagen, in een soort hotel waar de vader bekenden heeft.
Het perspectief verschuift steeds van de een naar de ander, wat een gevoel van inwisselbaarheid geeft. Die is er niet geheel, het gedrag of gevoel van de zoon staat buiten twijfel en hier wordt vooral de vader beoordeeld. De zoon krijgt het eerlijke contact niet, dat wil zeggen de vader gedraagt zich alsof er niet veel aan de hand mag zijn. Die ziet vooral het eiland als een plek die hij goed kent. Er is veel zwijgzaamheid tussen beide, de zoon vult de gedachten in van zijn vader maar dezelfde zoon, de auteur, vult zijn vaders gedachten voor de lezer. Helemaal aan het eind accepteert de zoon de situatie, en laat het gebrek aan verbinding uiteindelijk los. Het is de auteur van 51 die dat dan opschrijft.
Zijn eerlijke contact heeft hij in zijn herinnering, als hij jong is en opziet naar zijn sterke vader, die hem er op moet wijzen vooral op zichzelf te vertrouwen. Terwijl we ook meteen in het begin van het boek zien dat de vader meestal afwezig was en op reis, totdat hij in zijn zoon dat deel van hemzelf als een persoon ziet die hem echt toebehoort. Dan wil hij hem begeleiden. Dat is nog het beste deel van dit boek.
Vertaling Geraldine Raap.
Stuparich behoort tot het vriendenclubje van Scipio Slataper en is ook afkomstig uit Triest; in hun jeugd rond 1910 ontmoetten ze elkaar pas voor het eerst als studenten bij de krant La Voce in Florence, het literaire centrum van Italië destijds. Terwijl zijn broer Carlo en vriend Scipio Slataper de eerste WO niet overleefden in het leger, is hij verder gegaan, en werd leraar letterkunde op het gymnasium-lyceum ‘Dante Alighieri’ in Triest waar hij zelf les had gekregen. Zijn werk is bescheiden, hij lijkt vooral zijn geschiedenis te willen kennen in twee autobiografische werken die de periode in Triest voor en na 1914 beschrijven. Ergens las ik dat Stuparich de derde vriendin van Scipio Slataper huwde, Elody Oblath. En het was Stuparich die een boek schreef over Scipio Slataper en daarna ook de correspondentie van de drie vriendinnen van Scipio Slataper publiceerde.
De beschrijving van ‘de zoon’ en ‘de vader’ die een laatste boottocht maken naar het geboorte-eiland van de vader in de Adriatische Zee maken, is ontroerend. Het is het water van Il Quarnero, wordt vermeld, net onder Istrie, wat rustig is op dat moment. De zoon die nu 30 jaar is wordt door zijn vader uitgenodigd om mee te gaan, voor de zoon lijkt het een voorwaarde om voor het laatst een eerlijk contact te hebben met zijn ten dode opgeschreven vader. Ze verblijven er drie dagen, in een soort hotel waar de vader bekenden heeft.
Het perspectief verschuift steeds van de een naar de ander, wat een gevoel van inwisselbaarheid geeft. Die is er niet geheel, het gedrag of gevoel van de zoon staat buiten twijfel en hier wordt vooral de vader beoordeeld. De zoon krijgt het eerlijke contact niet, dat wil zeggen de vader gedraagt zich alsof er niet veel aan de hand mag zijn. Die ziet vooral het eiland als een plek die hij goed kent. Er is veel zwijgzaamheid tussen beide, de zoon vult de gedachten in van zijn vader maar dezelfde zoon, de auteur, vult zijn vaders gedachten voor de lezer. Helemaal aan het eind accepteert de zoon de situatie, en laat het gebrek aan verbinding uiteindelijk los. Het is de auteur van 51 die dat dan opschrijft.
Zijn eerlijke contact heeft hij in zijn herinnering, als hij jong is en opziet naar zijn sterke vader, die hem er op moet wijzen vooral op zichzelf te vertrouwen. Terwijl we ook meteen in het begin van het boek zien dat de vader meestal afwezig was en op reis, totdat hij in zijn zoon dat deel van hemzelf als een persoon ziet die hem echt toebehoort. Dan wil hij hem begeleiden. Dat is nog het beste deel van dit boek.
1
Reageer op deze recensie
