Denken, wachten en vasten

Deze roman vertelt het verhaal van Siddhartha op zijn spirituele levensreis, zijn zoektocht naar eenwording met het al; het Om.
De reis voert hem van Brahmaan naar asceet, langs Boeddha, langs de verlokkingen van leven vol lijfelijke liefde en rijkdom tot hij als veerman aan de rivier als oude man in alle eenvoud de harmonie met zichzelf en de wereld vindt.
In deze reis naar de kern van het leven voert Hesse ons langs verschillende zienswijzen en wijze van zijn van de mens en onderzoekt deze.
Hij laat de reis uitvoeren door Siddhartha, die met een zekere recalcitrantie elke leer afwijst en ervoor kiest om de dingen zelf mee te maken en in volstrekte eerlijkheid te beschouwen om van daaruit door te dringen tot het wezen van de wereld.

Siddhartha vindt dat de essentie in jezelf zit - Atman - en dat de werkelijkheid, de uiterlijke vormen versluierend zijn en er eigenlijk niet toe doen. En toch besluit hij op zeker moment om juist die werkelijkheid op te zoeken en in de stad een (gegoed) burgerleven te leiden en te genieten van de uiterlijke vormen, van de liefde en van rijkdom en hij heeft dan bewondering voor de onbekommerde hartstochten van de gewone mens, maar blijft voelen dat hij dat zelf niet echt kan ( totdat hij later zijn bij een courtisane verwekte zoon de verkeerde kant op ziet gaan en er alles aan doet om hem op het juiste pad te duwen ook al weet hij dat dat niet wijs is en dan voelt hij voor het eerst dat hij niet anders kan dan volgens deze hartstocht te handelen).
Later ontvlucht hij de leegte van dit materialistische leven en keert terug naar de eenvoud van een veerman aan de rivier en ervaart de schoonheid van de wereld en de aanwezigheid van god in alles.
Zo zet Hesse hier een mooi mens neer, die geen leer volgt, maar scherpe vragen stelt en zelf willen beleven, die volstrekt eerlijk is naar zichzelf en met open ogen de dingen wil beleven, die kan luisteren en vasten. Schoonheid en waarheid zit niet in wat iemand zegt, maar in hoe iemand doet en je kunt overal van leren in je leven, maar niet van woorden en leerstellingen.
Het onderwerp van de oosterse filosofie kan nogal eens verzanden in vage gemakzuchtige esoterie, maar in de kunstige handen van Hesse ontstaat een mooi en wijs boek in een precieze en glasheldere taal die diep geworteld aanvoelt.