Dagboek over hardlopend leven sprint met passie en volharding naar de finish

Haruki Murakami is in Japan, maar vooral daarbuiten, een gevierd schrijver. Omdat hij zelden tot nooit interviews geeft, is de persoon Murakami net zo ongrijpbaar als de magisch-realistische plotwendingen in zijn romans. Zijn voornaamste reden om in de anonimiteit te blijven: ‘omdat ik er niet van houd om aangesproken te worden als ik over straat loop.’ En dat over straat lopen gebeurt nogal eens. Waarover ik praat als ik over hardlopen praat is een verrassend autobiografisch, dagboekachtig relaas over zijn ‘hardlopend leven’ en de invloed van deze sport op zijn carrière als schrijver. (Al noemt Murakami zijn boek liever ‘een soort memoires’ of ‘louter een verzameling essays’.) In 1982, hij was toen drieëndertig, verkocht hij de jazzclub die hij samen met zijn vrouw runde, en legde zich vervolgens volledig toe op het schrijven van romans. Om in vorm te blijven begon Murakami in datzelfde jaar serieus met hardlopen. Een verzameling nauwgezette aantekeningen neemt de lezer mee langs loodzware trainingen, zijn deelname aan marathons en triatlons en de ijzeren discipline die nodig is om het lopen, maar ook het schrijven, vol te houden.

Schrijven is een spier die je moet trainen, wordt weleens gezegd. Hoe vaker je het doet, hoe makkelijker het gaat. Waarover ik praat als ik over hardlopen praat wisselt Murakami’s hardloopervaringen af met zijn ontluikende schrijverscarrière. In het voorwoord waarschuwt de auteur de lezer al dat dit geen boek is om mensen aan te sporen gezonder te leven, al bevat het wel degelijk (persoonlijke) levenslessen. Door zijn werk als schrijver en vertaler is Murakami verbonden aan verschillende universiteiten. Hij woont geruime tijd in Amerika (respectievelijk Cambridge, Massachusetts), brengt de zomers door op Hawaii, rent zijn eerste marathon in Griekenland en vertoeft tussendoor weer in Japan. Al die tijd blijft hij trainen. De stukjes die hij tussen 2005 en 2007 schreef, liggen verspreid over negen hoofdstukken en bevatten ervaringen van de schrijver die in binnen- en buitenland trainingsschema’s opstelt en aan wedstrijden deelneemt. De beschrijvingen van het weer, de omgeving waarin Murakami zijn routes uitstippelt en zijn observaties van andere hardlopers zorgen voor een levendige leeservaring.

Deze levendigheid is welkom voor lezers die niet veel met hardlopen hebben. (Al zullen fans de persoonlijke ontboezemingen van de Japanse schrijver hoe dan ook waarderen.) Zowel met hardlopen als met schrijven hanteert Murakami geen speciale techniek: ‘Mijn enige verdienste is altijd geweest dat ik vlijtig, geduldig en krachtdadig ben.’ Sinds hij serieus is gaan hardlopen neemt hij ieder jaar deel aan één marathon. Iedere maand heeft hij een kleine driehonderd gelopen kilometers op de telling staan. Een behoorlijke prestatie naast zijn schrijf- en vertaalwerk. Murakami lijkt te suggereren dat iets volhouden en het niet meer loslaten de sleutel is tot (zijn) succes. Terwijl hij guitig strooit met trainingsschema’s, persoonlijke records en statistieken krijgen de ervaringen echter een meditatief karakter wanneer Murakami – letterlijk en figuurlijk – tegen lichamelijke en mentale blokkades oploopt. Aan hoeveel wedstrijden hij ook deelneemt, de laatste kilometers van een run blijven een opgave:

‘De lucht, de wind, het gras, de koeien die dat gras kauwden, de toeschouwers, de aanmoedigingen, het meer, romans, de waarheid, het verleden, het geheugen, het had allemaal niets meer met mij te maken.’

Dit citaat weerspiegelt de nuchtere toon die Murakami in Waar ik over praat als ik over hardlopen praat hanteert. Zijn succes kan net zo goed van jou zijn, klinkt het nuchter tussen de regels door. Gedachten en blessures komen en gaan, als wolken aan de hemel. Maar als je iets met passie doet en dat gevoel tot het eind toe vast weet te houden, haal je uiteindelijk wel die finish.

Deze recensie verscheen eerst op www.elineschrijfthier.nl