Leest als een documentaire, boeit als een film

De Brits-Amerikaanse documentairemaker Louis Theroux begon zijn journalistieke carrière bij de gratis weekkrant Metro Silicon Valley en vervolgde die in 1992 bij het inmiddels opgeheven satirische maandblad Spy Magazine. Twee jaar later werd hij correspondent bij TV Nation, een – eveneens – satirisch televisieprogramma, waar Michael Moore de scepter zwaaide. Na twee seizoenen stopte dit programma en vertrok hij naar Groot-Brittannië, waar hij bij de BBC aangenomen werd. Hier startte hij met het maken van documentaires, waarvan Louis Theroux’s Weird Weekends en When Louis met… de bekendste zijn. Voor zijn werk heeft hij diverse nominaties en awards ontvangen.

In Geen taboe voor Theroux geeft de programmamaker de lezer niet alleen inzage in de totstandkoming van een aantal van zijn documentaires, maar vertelt hij ook, hoewel niet heel uitvoerig, over zijn jeugd (zijn school- en studententijd) en zijn belangrijkste relaties, waaronder die met zijn huidige vrouw Nancy. Op jonge leeftijd voelde Theroux zich al aangetrokken tot de televisie, hij wist toen uiteraard nog niet dat hij er later voor zou gaan werken. Hij vertelt over zijn favoriete programma’s, dat hij lezen boven de meisjes verkoos en hoe hij uiteindelijk in de televisiewereld terechtgekomen is.

Als kind was Theroux nogal teruggetrokken, maar naarmate hij ouder werd en ook meer onder de mensen moest komen, veranderde dit. Hij heeft zich, wel met horten en stoten, ontwikkeld tot een begenadigd interviewer en wordt vaak gezien als een van de beste ter wereld. Voor zijn documentaires heeft hij de meest uiteenlopende groeperingen en beroemdheden geïnterviewd. Hij kwam bij de Ku Klux Klan, in gevangenissen, bij politici, in bordelen, bij dementerende ouderen, maar ook bij aan alcohol- en drugsverslaafden. In zijn memoires staan de zorgvuldige en uitvoerige voorbereidingen beschreven, evenals de interviews en hoe hij en zijn team tien dagen lang de mensen die ondervraagd worden op hun huid zat.

Aan de excentrieke, maar evenzo omstreden presentator, dj en fondsenwerver Jimmy Savile wordt vrij veel – misschien zelfs iets te veel – aandacht besteed. Enerzijds komt dat vooral omdat er nogal wat over deze in 2011 overleden showbizz-persoonlijkheid te vertellen valt, maar anderzijds ook door de persoonlijk band die Theroux met hem gekregen heeft. Daardoor, zo vertelt de documentairemaker, had hij aanvankelijk een dubbel gevoel over de geruchten, en later ook de beschuldigingen, die over Saviles seksueel misbruik van vooral minderjarige meisjes rondgingen. Dat heeft hem er echter niet van weerhouden om opnieuw een documentaire over de man te maken. Daarin stelt Theroux zich enigszins kwetsbaar op. Hij probeert erachter te komen en laat zien hoe het kwam dat hij, maar vooral Saviles slachtoffers, zich door hem lieten manipuleren.

Hoewel Theroux in zijn autobiografie de nadruk op zijn carrière legt, besteedt hij eveneens aandacht aan zijn privéleven. Hij vertelt onder andere over de relatie met zijn eerste vrouw Susanna Kleeman (in het boek wordt ze Sarah genoemd), maar ook over zijn huwelijk met zijn tweede echtgenote Nancy Strang. De auteur is openhartig, spaart zichzelf niet en regelmatig trakteert hij zichzelf op een gezonde dosis zelfspot. Zo laat hij bijvoorbeeld niet onbenoemd dat hij best wel eens onhandig kan zijn en hij komt er eveneens open voor uit dat hij met regelmaat hasj heeft gebruikt. Hij is echter wel altijd blijven geloven in zijn idealen en heeft daar veel voor gelaten. Zijn huidige status heeft hij daaraan te danken.

Theroux sluit zijn interessante en bijzonder leesbare boek af met een epiloog, waarin hij in het kort vertelt wat zijn overwegingen zijn bij het maken van documentaires, maar ook waar hij altijd rekening mee houdt. Dat slotwoord is een mooie afsluiting van Geen taboe voor Theroux, een verhaal dat leest als een documentaire en boeit als een film.